چند روزی از گلایه برخی از فعالان صنعتی در مورد معطلی مواد اولیه وارداتی به کشور در گمرک نمی‌گذرد که سازمان ملی استاندارد از اعطای تسهیلات ویژه این سازمان برای واردات مواد اولیه صنعتی خبر می‌دهد.

هفته گذشته بود که آرمان خالقی، یک عضو کارگروه حمایت از تولید با استناد به گزارش صنعتگران از خواب کالا و سرمایه در گمرک خبر داده و اعلام کرده بود: «این موضوع به ضرر بخش صنعت و خلاف حمایت از تولید ملی است.» با گذشت یک هفته از انتشار این خبر، مدیرکل نظارت بر اجرای استاندارد سازمان ملی استاندارد ایران اعلام می‌کند که واحدهای تولیدی می‌توانند بدون انجام مراحل مربوط به بازرسی‌های استاندارد، مواد اولیه‌ مورد نیاز خود را با مسوولیت مدیرعامل و مسوول کنترل کیفیت وارد کنند. البته اعطای این تسهیلات در حالی است که سرانجام محصول نهایی تولید شده مورد بازرسی قرار می‌گیرد و در صورت عدم استاندارد، کالای تولیدی معدوم خواهد شد.
آسان سازی روند ترخیص کالا از گمرک برای بخش صنعت در شرایطی در دستور کار قرار گرفته است که به اعتقاد فعالان صنعتی در شرایط فعلی که بخش صنعت و تولید با محدودیت بین‌المللی، کمبود نقدینگی، نوسانات نرخ ارز و … روبه‌رو است، باید مسیر فعالیت‌های تولیدی آسان شود.
تعهد لازمه استفاده از تسهیلات
فریدون بلغاری، مدیرکل نظارت بر اجرای استاندارد سازمان ملی استاندارد ایران از اعطای تسهیلات ویژه این سازمان برای واردات مواد اولیه صنعتی خبر داد و گفت: هر کالایی که وارد کشور می‌شود، هشت در هزار ارزش فوب کالا را باید به خزانه واریز کند، اما با اجرای طرح مذکور 50 درصد تخفیف شامل حال واردکنندگان مواد اولیه خواهد شد و به این طریق تولیدکنندگان باید چهار در هزار ارزش فوب کالا را به خزانه واریز کنند.
مدیر کل نظارت بر اجرای استاندارد سازمان ملی استاندارد ایران در گفت‌و‌گو با «دنیای اقتصاد»، گفت: با اجرای طرح مذکور مواد اولیه در گمرک انبار نخواهد شد و به این طریق مشکلاتی که در روند ترخیص کالا وجود دارد، کاهش خواهد یافت.
بلغاری با اشاره به اینکه واحدهای تولیدی می‌توانند بدون انجام مراحل مربوط به بازرسی‌های استاندارد، مواد اولیه‌ مورد نیاز خود را با مسوولیت مدیرعامل و مسوول کنترل کیفیت وارد کنند، گفت: ما در نهایت محصول نهایی تولید شده را مورد بازرسی قرار می‌دهیم و اگر کالا مشکلی داشته باشد، در آنجا مشخص می‌شود.
مدیر کل نظارت بر اجرای استاندارد سازمان ملی استاندارد ایران در خصوص اینکه آیا اجرای این طرح افت کیفی محصول نهایی را به همراه نخواهد داشت، اظهار کرد: با توجه به تعهدی که از سوی شرکت‌های تولیدکننده داده می‌شود، در صورتی که محصول نهایی از کیفیت لازم برخوردار نباشد، معدوم خواهد شد که این امر به ضرر تولیدکنندگان خواهد بود و با این شرایط تولیدکنندگان ناچار به رعایت استانداردها خواهند شد.
به گفته بلغاری، علاوه بر نظارت بر خطوط تولید، سازمان استاندارد محصولات نهایی را نیز از بازار خریداری و در صورت استاندارد نبودن از سطح بازار جمع آوری خواهد کرد.
مدیر کل نظارت بر اجرای استاندارد سازمان ملی استاندارد ایران با اشاره به اینکه سازمان ملی استاندارد کارکرد نظارتی خود را بر بازار مواد غذایی تشدید کرده است، گفت: از هفته پیش 30 درصد از بودجه طرح «طاها» (بازرسی مراکز توزیع، تمرکز و فروش کالا‌های مشمول استاندارد) به مبلغ چهار میلیارد تومان برای پرداخت ابلاغ شد و کل بودجه این طرح بالغ بر 30 میلیارد تومان است.
ضرورت تسهیل فعالیت تولیدکنندگان
تسهیلات ویژه برای واردات مواد اولیه صنعتی در حالی اعلام شده است که دبیر انجمن قطعه سازان با اشاره به مشکلات صنعتگران برای واردات مواد اولیه، می‌گوید: سازمان استاندارد بر اساس ضوابطی که پیش از این تصویب کرده بود، مشکلات زیادی را برای ترخیص مواد اولیه از گمرک ایجاد کرده بود.
ساسان قربانی با اشاره به افزایش محدودیت‌های بین‌المللی و مشکلات پولی و ارزی اظهار کرد: مشکلات مربوط به ترخیص کالا و اخذ صمانت‌نامه‌های گمرکی، مشکلات صنعتگران را دو چندان می‌کند.
این فعال صنعتی با بیان اینکه در شرایط فعلی باید مسیر فعالیت‌های تولیدی را هموار کرد، گفت: در نظر گرفتن تسهیلات ویژه برای صنعتگران به نفع کشور نیز هست. در حال حاضر بسیاری از مسوولان بر اجرای راهکارهای اقتصاد مقاومتی تاکید دارند که محور اجرای آن حمایت از تولید داخلی است.
قربانی با بیان اینکه در شرایط ویژه اقتصادی بسیاری از کشورها تسهیلات ویژه برای واحدهای تولیدی در نظر می‌گیرند، اظهار کرد: علاوه بر در نظر گرفتن تسهیلات در مبادی گمرکی، نظام بانکی کشور نیز باید پشتیبان تولید باشد و مسوولان باید برنامه ویژه‌ای را برای این موضوع تدوین کنند.
دبیر انجمن قطعه سازان ادامه داد: به دلیل افزایش مشکلات بخش تولید میزان سرمایه‌گذاری در این بخش کاهش یافته است و لازم است که راهکاری برای رفع مشکلات دیده شود.
پروسه طولانی آزمایش مواد اولیه
عبدالحمید قدیمی، دبیر انجمن صنایع ریخته‌گری نیز از دیگر کسانی است که در مورد تسهیلات ویژه سازمان ملی استاندارد برای واردات مواد اولیه صنعتی، می‌گوید: در برخی موارد ترخیص برخی از مواد از گمرک، به دلیل پروسه طولانی آزمایش آن مشکلاتی را برای واحدهای تولیدی ایجاد می‌کرد.
وی با اشاره به مکاتبه این انجمن با وزارت صنعت، معدن و تجارت برای حل این موضوع گفت: آزمایش مواد وارداتی پیش از ترخیص کار درستی است: اما باید زمان بررسی کوتاه شود. وی با اشاره به اینکه حتی کالاهای ساخته شده نیز باید مورد آزمایش و بازرسی قرار گیرند، گفت: به طور مثال باید سیستم‌های حرارتی و دستگاه‌های مصرف‌کننده انرژی نیز که وارد کشور شده‌اند، همانند کالاهای داخلی مورد کنترل قرار گیرند. دبیر انجمن صنایع ریخته‌گری افزود: به دلیل مشکل در سازو کار انجام این کار، روند آزمایش و ترخیص کالا طولانی شده است.