اقتصاد لرستان نیازمند یک “برجام استانی” است
رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خرم‌آباد گفت: اقتصاد لرستان نیازمند یک برجام استانی است تا بتواند به سمت توسعه‌یافتگی حرکت کند.
* وضعیت اقتصادی لرستان در سال 94 چگونه بود؟
در سال 94 اقتصاد لرستان مانند سایر استان‌های کشور متاثر از فضای کلی حاکم بر اقتصاد کشور، سیاست‌های پولی و مالی و تحریم بود. سال گذشته رکود در استان وجود داشت و میزان رشد اقتصادی و تولید ناخالص استان نیز شبیه سایر استان‌ها بود.
* آیا وضعیت اقتصادی استان نسبت به سهم سرزمینی و جمعیتی متناسب است؟
ما به عنوان نماینده بخش خصوصی و نیز مدیریت ارشد استان به این نتیجه رسیدیم که اگر به دنبال دستیابی به لرستانی توسعه‌یافته هستیم باید از فضای ایدالیستی و شعارگونه فاصله بگیریم. در نتیجه با بررسی دقیق آمارهای کلان کشور متوجه فاصله معناداری میان وضعیت اقتصادی استان لرستان با استان‌های متوسط کشور شدیم که جزو سه استان آخر کشور محسوب می‌شود؛ در حالی که منصفانه و منطقی باتوجه به سهم سرزمینی، جمعیتی و تولید ناخالص لرستان باید جزو استان‌های 15 تا 18 کشور باشیم.
* علت اینکه استان لرستان از نظر اقتصادی جزو استان‌های انتهای جدول محسوب می‌شود چیست؟
دلیل این است که درآمد سرانه و تولید ناخالص در این استان تقریبا از نصف متوسط نُرم کشور هم پایین‌تر بود. از طرفی اشتغال به عنوان یک پارامتر اقتصادی قابل توجه به شمار می‌رود که در این حوزه نیز نرخ بیکاری در لرستان دو برابر نُرم کشور بود و این نشان می‌داد که وضعیت استان خوب نبود.
* راهکار برون‌رفت از این وضعیت چیست؟
راهکار این است که ما هدف‌گذاری منطقی داشته باشیم و انتظار نداشته باشیم یک شبه به استانی توسعه‌یافته مانند اصفهان تبدیل شویم؛ منطق این است که ما با برنامه‌ریزی کوتاه و بلندمدت به نُرم کشوری دست یابیم و به میانه جدول بیاییم؛ جایی که جایگاه اصلی استان لرستان است؛ به این گونه برنامه‌ریزی‌ها می‌گویند کار منطقی و کارشناسی شده.
*چه میزان سرمایه‌گذاری برای برون‌رفت استان از این وضعیت نیاز است؟
با بررسی‌های کارشناسی که صورت گرفت، مشخص شد که اگر سالیانه چهار هزار میلیارد تومان وارد استان شود، طی 5 سال آینده می‌توانیم امیدوار باشیم که به نُرم کشور برسیم. اما این رقمی بسیار بالاست؛ چرا که اگر مجموع اعتبارات ملی، استانی و تملک‌های سرمایه‌ای را جمع کنیم به مبلغ هزار میلیارد هم نمی‌رسیم. از طرفی می‌گویند شهرداری‌ها سرمایه‌گذاری کنند؛ حال اگر کل اعتبارات شهرداری‌های استان که به 500 میلیارد هم نمی‌رسد هم تبدیل به سرمایه‌گذاری شود، به رقمی در حدود 2 هزار و 500 میلیارد تومان می‌رسیم و باید تمام توان خود را روی این پول بگذاریم؛ در حالی که نه این دولت و نه هیچ دولت دیگری نمی‌تواند این میزان پول را وارد یک استان کند؛ چرا که با مشکلاتی مانند افزایش پایه پولی، رشد نقدینگی و اثرات تورمی مواجه می‌شود.
* اگر دولت توان پرداخت این میزان اعتبار را به استان ندارد، پس راهکار چیست؟
بهترین حالت این است که پول خارجی وارد شود، یعنی سرمایه‌گذار خارجی را پای کار بیاوریم. ما می‌گوییم سرمایه‌گذار و بخش خصوصی خوب است، حالا اگر سرمایه خارجی باشد بسیار بهتر و تأثیرگذارتر می‌شود. اما برای حضور سرمایه‌گذار در استان، بسترهایی لازم است. ورود سرمایه‌گذار به استان نه کار بخش خصوصی تنها، نه شخص استاندار و نه یک مدیرکل است، بله نیازمند یک اجماع همگانی است و باید تمام بخش‌های حاکمتی پای کار باشند. اقتصاد لرستان نیازمند یک برجام استانی – برنامه جامع مشترک استانی- است تا بتواند به سمت توسعه‌یافتگی حرکت کند.
* به نظر شما همت کافی برای این کار در استان به وجود آمده است؟
من اصلا نه اهل مداهنه هستم و نه به دنبال این هستم که کسی را بدون دلیل تشویق و یا اگر اتفاقی افتاد، سیاه‌نمایی کنم؛ من محصل اقتصاد هستم. انصافا در استان لرستان، از نماینده ولی‌فقیه و استاندار لرستان تا مجموعه قوه قضاییه به این درک رسیده‌اند که راه برون‌رفت مشکلات استان، جذب بخش خصوصی است و با تمام توان پای کار آمده‌اند و کمک می‌کنند. اما باید بدون تعارف بگویم ضمن احترام به جایگاه شخصی و حقوقی نمایندگان مجلس نهم لرستان، هیچ کدام به خصوص نمایندگان مرکز اصلا تلاشی در این راستا نکردند؛ به جز دو و شاید حداکثر سه نماینده که وقتی مسائل را به آن ها منتقل می‌کردیم واکنش نشان می‌دادند و پیگیری می‌کردند که این باعث تاسف است.
طی یکی دو سال گذشته خوشبختانه قرارگاه خاتم‌الانبیا پروژه‌های خوبی را مانند راه‌آهن و آزادراه در دست گرفته است؛ برخی انتقاد می‌کنند و می‌گویند این شرکت‌ها “خصولتی” است و باید پیمانکاران بخش خصوصی پروژه‌ها را بگیرند. در جلسه‌ای که با حضور استاندار برگزار شد عنوان کردم که در 6 سال گذشته در هر مدلی که حساب شود هیچ سرمایه‌گذاری و فعالیت اقتصادی پیدا نمی‌شود که بالای 20 درصد بازدهی داشته باشد، در عوض بانک‌هایی هستند که سودهای 28 تا 30 درصد می‌دهند.
زمانی که قرارگاه خاتم‌الانبیا می‌گوید بدون اینکه پولی دریافت کنم کار را شروع می‌کنم و بعدها پول خود را دریافت می‌کنم، کدام سرمایه‌گذار حاضر به قبول این شرایط است؟ به عنوان نماینده بخش خصوصی بارها پیمانکاران را آورده و درخواست کرده‌ام که چند نفر از آن‌ها با هم یک پروژه را به این مدل آغاز کنند، ولی پای کار نیامده‌اند.
* آیا بسترهای لرستان برای ورود سرمایه‌گذار آماده است؟
باید شرایطی را به وجود بیاوریم که در این استان سرمایه‌گذاران، علاقمند به سرمایه‌گذاری شوند؛ همیشه با یک گل بهار نمی‌شود و نمی‌توان توسعه استان را با خواهش‌بازی درست کرد؛ باید بسترها را برای سهولت فضای کسب و فعالیت سرمایه‌گذار فراهم کنیم که به سرمایه‌گذاری در این استان رغبت کنند. در همین راستا اصلی‌ترین موضوع؛ فراهم کردن شرایط فرهنگی اجتماعی است؛ طرح مسائلی از قبیل نا امنی اقتصادی در کشور آسیب‌هایی به همراه دارد؛ همین که می‌گویند: “خوردند و بردند” باعث می‌شود سرمایه‌گذار جرات سرمایه‌گذاری نداشته باشد.
در کشور به اندازه کافی قانون و دستگاه قضایی وجود دارد، پس نیازی به مطرح کردن این مسائل نیست. رسانه‌ها در ایجاد فضای امن نقش موثری دارند و باید شرایط فرهنگی اجتماعی را بهبود ببخشند. واقعیت این است که بنده هیچ وقت تا این اندازه به ایجاد تحولات مثبت در اقتصاد لرستان امیدوار نبوده‌ام.
* برخی می‌گویند وضعیت لرستان در سالیان گذشته بهتر بوده است؛ فعال بودن کارخانه پارسیلون، یخچال‌سازی، کارخانه چرم و پوست و کشت و صنعت آیا نشان از درست بودن این صحبت ندارد؟
نمی‌توان گفت لرستان در طول تاریخ وضعیت‌اش گل و بلبل بوده و در زمره‌ی استان‌های توسعه‌یافته کشور قرار داشته است؛ شاید یکی از دلایل از بین رفتن کارخانجات استان، واگذاری آن‌ها به کسانی بوده که توانایی اداره‌شان را نداشته‌اند. از طرفی در مهندسی صنعت نباید به صنایعی که دیگر بازدهی و تکنولوژی روز آن‌ها در اختیار نیست، اصرار کرد؛ چرا که اگر تمام منابع بانکی و کمک‌های دولتی را برای آن‌ها سرازیر کنیم نمی‌توانند در بازار رقابت به سود دهی دست یابند.
باید متناسب با داشته‌ها و توانایی‌ها به سمت توسعه پیش رفت. از طرفی نباید نیمه خالی لیوان را دید. ما اکنون واحدهایی را در سطح استان داریم که بخش خصوصی بدون هیچ چشمداشتی در حال اداره کردن آن‌هاست و بدون یک ریال بدهی به کار خود ادامه می‌دهند. توسعه استان اکنون روند رو به رشد اما با سرعت کمی دارد، کما اینکه اکنون مجتمع کشت و صنعت لرستان با ورود سرمایه‌گذار خارجی احیا شده است.
* صحبت از داشته‌های استان کردید؛ لرستان در چه حوزه‌هایی می‌تواند موفق باشد؟
گردشگری یک مزیت است که می‌تواند در اقتصاد لرستان تاثیر بسیار مثبتی داشته باشد. وجود آبشارها، آب و هوای مناسب، طبیعت بکر و… همگی ظرفیت‌هایی هستند که در لرستان وجود دارند. اگر به دنبال تبدیل کردن لرستان از معبد به مقصد گردشگری هستیم باید در این زمینه ایده‌پردازی کنیم و با شعار و جلسه گرفتن کار به جایی نمی‌رسد. احیای بناهای تاریخی، احداث تفریگاه‌ها و مکان‌های رفاهی، ساخت هتل‌های چند ستاره، توسعه فرودگاه، راه‌ها و… می‌توان گردشگر را به این استان کشاند. علاوه بر این‌ها باید موسساتی که مسئول معرفی نقاط گردشگری ایران در دنیا هستند را شناسایی و با مکاتبه با آن‌ها ظرفیت‌های لرستان را جهت استفاده توریست‌ها معرفی کنیم.
متاسفانه در کتاب “سیاره تنها” که منبع اصلی تورریست‌ها برای گردشگری است از 376 صفحه، تنها نصف صفحه به معرفی لرستان -آن هم فقط آبشار بیشه- پرداخته است که ما در حال برقراری ارتباط با این موسسه برای حل این مسأله هستیم؛ اگرچه اتاق بازرگانی وظایف اجرایی ندارد و انجام این امور از وظایف میراث فرهنگی است.
* در راستای اجرای سیاست اقتصاد مقاومتی چه برنامه‌هایی دارید؟
در راستای اقتصاد مقاومتی نیز با استفاده از داشته‌ها و ظرفیت‌های درون‌زا و البته اتخاذ رویکرد برون‌گرایی به دنبال تحقق این شعار هستیم. ما به دنبال این هستیم که بر اساس سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، صادرات غیرنفتی لرستان به خصوص محصولات کشاورزی را 100 میلیون دلار افزایش دهیم. در حال حاضر 800 هزار تن محصول مازاد کشاورزی داریم که به دلایل مختلف صادر نشده است. ما به دنبال این هستیم که در یک برنامه 5 ساله بتوانیم آن‌ها را صادر کنیم.
در حوزه مواد معدنی و سنگ‌های ساختمانی ظرفیت خوبی برای صادرات داریم؛ برای سال 95 بر روی محصولات معدنی از جمله سنگ‌های ساختمانی، سیمان، آهک و گچ برای صادرات تمرکز کرده‌ایم. امسال صادرات به کشورهای همسایه به ویژه عراق، کشورهای حوزه cis”” و برخی کشورهای اروپایی را در دستور کار داریم.
*سفیر افلاک/ فرزانه صادقی‌فرد
ثبت ديدگاه